Düşük Güç Kalitesi Örnekleri :
> Düşük güç kalitesi ideal gerilim
dalga formundan sapma olarak
adlandırılır.
Kısa Süreli Değişiklikler
Gerilim düşümü(Voltage sag): Nominal
hat gerilimin %10 ile %90 arası 0,5
cycle ile 1 dakika arası düşmesidir.
Gerilim düşümünün genel kaynakları
sisteme büyük asenkron motorun
girişi yada şebeke
arızalarıdır(faz-toprak-faz-faz
arızaları).
Gerilim yükselmesi(Voltage Swell): gerilim
düşümünün tersidir. Nominal hat
gerilimin %110 ile %180 arası 0,5
cycle ile 1 dakika arası düşmesidir.
Genel arıza nedenleri; hat
arızaları(faz-tprak arızası
nedeniyle arızasız fazdaki gerilim
yükselmesi) ,büyük yüklerin devreden
çıkması, büyük kapasitör banklarının
anahtarlanması,dağıtım trafo
değiştiricilerindeki hatalardır.
Gerilim yükselmeleri büyüklük ve
meydana gelme süreleri ile
karakterize edilirler.Gerilim
yükselmesinin şiddeti arıza
yerinin,sistem empedansının ve
topraklamanın bir fonksiyonudur.
Topraklanmamıs bir sistemde
faz-toprak arızası durumunda
topraklanmamıs fazda faz-toprak
gerilimi normalin 1,73 katı
olacaktır.topraklanmıs ve dagıtım
sistemine yakın biryede ise arızasız
fazda gerilimde yükselme
olmayacaktır.çünkü dagıtım trafosu
genelde yıldız üçgen bağlanırki
arıza akımına düşük empedans
sağlaması için.
Kesinti(Interruption): Gerilimdeki
60 saniyeden fazla sürmeyen %10un
altındaki sürmesidir.
Geçici Olaylar
Ani değişimler(Impulsive transient):
gerilim yada akımdaki iki yönlü ani
kısa değişimleridir. Yükseliş ve
düşüş zamanları ile karakterize
edilirler. Örneğin 1,2/50
mikrosaniye 2000V ani geçici
değişimi 1,2 mikrosaniyede yükselip
2000V pik değerine ulaşır, 50
mikrosaniye içinde pik değerinin
yarısına düşer. Nedenleri, yıldırım
düşümleri, endüktif yüklerin devreye
girmesidir. Bu geçici olayların
seviyesi yüksek ise ekipmanların
kapanmasına arızalanmasına neden
olur. Zener diyot,varistör gibi
geçici gerilim bastırıcıları
kullanarak etkileri azaltılabilir.
Yüksek frekanslı olduklarından
resistif yüklerle kolayca
bastırılabilirler, kaynağından çok
fazla öteye tesir etmezler. Bina
içinde bir bölgenin diğer bölgeden
geçici olay karakteristiği cok
farklı olabilir. Bu bozulmalar güç
sistemlerinde rezonans devrelerini
tetikleyerek salınan gecici
rejimlere neden olabilirler.
Ani değişimler(Impulsive transient): Gerilim
yada akımdaki iki yönlü ani kısa
değişimleridir. Yükseliş ve düşüş
zamanları ile karakterize edilirler.
Örneğin 1,2/50 mikrosaniye 2000V
ani geçici değişimi 1,2
mikrosaniyede yükselip 2000V pik
değerine ulaşır, 50 mikrosaniye
içinde pik değerinin yarısına düşer.
Nedenleri, yıldırım düşümleri,
endüktif yüklerin devreye
girmesidir. Bu geçici olayların
seviyesi yüksek ise ekipmanların
kapanmasına arızalanmasına neden
olur. Zener diyot,varistör gibi
geçici gerilim bastırıcıları
kullanarak etkileri azaltılabilir.
Yüksek frekanslı olduklarından
resistif yüklerle kolayca
bastırılabilirler, kaynağından çok
fazla öteye tesir etmezler. Bina
içinde bir bölgenin diğer bölgeden
geçici olay karakteristiği cok
farklı olabilir. Bu bozulmalar güç
sistemlerinde rezonans devrelerini
tetikleyerek salınan gecici
rejimlere neden olabilirler.
 |
Salınan değişimler(oscilatory
transient): gerilim yada
akımdaki çift yönlü ani kısa
değişimleridr. Frekanslarına göre
yükse,düşük ve orta frekanslı
değişimler olarak
sınıflandırılırlar. 500kHz den büyük
salınımlar yüksek frkanslılar
sınıfına girerler. Anisalınmların
ardından yasanan değişimlerdir.
5-500kHz arası orta frekanslılardır.
Sıralı kondansatör devreye alımında
akımda orta frekanslı salınımsal
değişimler yasanır. 5khz asagısı ise
düsük frekanslı degisimler olarak
adlandırılır.
Gerilim Dalgalanmaları
Gerilim dalgalanmaları(voltage
fluctuations): hat
gerilimindeki %5 den daha az olan
değişimleridr. Akım büyüklüğünde
sürekli ve hızlı değişim gösteren
yükler flicker denilen gerilim
dalgalanmalarıan neden olurlar.
Gerilim dalgalanmaları üç sisteminin
yüklere olan tepkisi, ısık fliker
ise aydılatma sisteminin insan
gözüylede görülebilen tepkisidir.
Gerilim Dengesizliği
Dengesizlik(voltage imbalance): 3
fazlı gerilimin birbirinden farklı
olmasıdır. Gerilim dengesizliği
negatif yada sıfır bilesenin pozitif
bilesene oranıdır. Negatif yada
sıfır gerlim bilesenleri güc
sistemlerinde dengesiz akımların
çekilmesine neden olan dengesiz
yüklerin sonucu oluşurlar.
|