...........................................................
|
DEVAM EDEN PROJELER
HYUNDAI
İZMİT
(AKTİF ARITMA)
ARITMA
İLAVE TESİS
MCC, OTOMASYON VE SCADA
GÜRAL
PORSELEN
(ATLAS TEKNİK)
INVERTER
KONTROLLÜ
4 KOMPRESÖR
OTOMASYON SİSTEMİ |
|
|
Protokoller OSI modelin 2-7 arsındaki
katmanlarında çalışırlar. Katman1,
RS232,RS485 gibi fiziksel standartlar
tarafından sağlanır. Çalışan haberleşme
tarafından koyulmuş bir dizi kurallardır ve
yazılım tarafında işletilir. Protoller ASCII
gibi basit protokolden TCP IP gibi karmaşık
protokole kadar çeşitlilik gösterir. Doğru
yada yanlış protokol yoktur seçim uygulamaya
göre değişir.
Katman2 – SDLC,HDLC
Katman3 – IP,IPX
Katman4 – TCP,UDP,SPX
Katman5,6,7 – CIP,HTTP,FTP,POP3,NetBIOS
Fonksiyonelliklerine göre katmanlar
aşağıdaki fonksiyonlardan bir yada birkaçını
yerine getirirler.
Parçalara ayırma,birleştirme: Her
katmandaki protokolün veri işleme hızı
birbirinden farklıdır ve daha önceden belli
limitleri vardır. Bir katman işleyeceği
veriden fazlasını üst katmandan alırsa
bunları parçalara ayırmak
mecburiyetindedir.Alt katmana iletirken de
tekrar birleştirmek zorundadır.
Kapsülleme: Her protokol yukarıdan aldığı
veriyi koşulsuz kabul etmelidir. Aynı
şekilde içeriğine bakmadan taşır ve iletir.
Bağlantı kontrolü: TCP gibi katman4 te
çalışan katman karşısındaki katmanla
mantıksal bir bağlantı kurar.Örneğin,
Internete turlarken client tarafındaki TCP
server taraftaki TCP ile web sitesine
girilmeden önce bir bağlantı kurar.
Sıralı Kabul: Büyük mesajlar
iletilebilmesi için küçük parçalara
ayrılmalıdır. Küçük parçalar hedefe farklı
yollardan gidebilirler.bu durumda sıralamada
bir karışıklık olur ve orjinal mesajın
yapılandırılmasında sorun olur.bu sorun
normalde katman3 te bazende katman4 te
başgösterir.
Akış Kontrolü: alıcı tarafındaki protokol
gönderici tarafındaki protokolle veri
taşmasını önlemek için ilişki kurmalıdır.
Basit protokollerde lock-step mekanizması
ile bu ilişki kurulur. Bir paket
gönderilmeden önce diğer paketin alıcı
tarafından tanınması gereklidir ve XON
mesajı iletişimi devam ettirmek için
kullanılır.
Daha karmaşık protokollerde bu durum
sliding windows mekanizması ile kurulur.
Burda sliding window tanımlanmamıs hala
gönderilen verinin miktarını gönderen bir
numaradır. Pencere sıfır olunca iletim durur
taki yeni tanımlanan veri gönderilene kadar.
Hata Kontrolü: gönderici gönderilen
verinin alıcı tarafına ulaştığından emin
olmak ister.bu verinin basına yada sonuna
kontrol biti koyarak yapılır. Kontrol biti
BCC yada CRC tipinde olabilir.
Adresleme: Değişik seviyedeki protokoller
karşı taraftaki fiziksel ve mantıksal
adresleri belirlemek zorundadırlar. Katman4
protokolleri TCP,UDP gibi port
numaralarıyla, katman3 protokolleri protokol
adresleri kullanırlar, katman2 adresleri
hardware adresleri kullanırlar(station
number yada MAC adresi).
Routing: İki ayrı networkü birbirine
bağlamak için routerlar kullanılır. Bu
routerların üzerine yerleştirilmiş router
protokolleri ile yapılır(RIP,OSPF).
Multiplexing: Bazı gelişmiş
protokoller(TCP) bir adet fiziksel kanal
üzerine birden fazla mantıksal kanal
oluştururlar. Bunun tamtersi düşük seviye
prtokolleri tarafından
gerçekleştirilir(PPP).
Gürültü
Tipik gürültü kaynakları gerilim ve akım
üzerinde hızlı değişiklikler yapan
cihazlardır. Bunlar; elektrik motorları
devreye alınışı, flöresans lambaları,
yıldırım düşmeleri, elektriksel arızalar
sonucu yüksek gerilim artımı.
- Elektriksel gürültü probleminin 3
nedeni vardır;
Elektrik gürültü kaynağı,
Kaynağı devreye akuple eden bir kuplaj
sistemi,
Hassas haberleşme sinyallerini taşıyan
devre.
- Elektriksel kuplajın 4 formu vardır:
Birden fazla cihaz enerjiyi aynı baradan
alıyor ve yalnızca bara topraklanıyorsa
ortak topraklama vardır. Bu durumda
cihazlarda oluşacak arıza tüm diğer
cihazları etkileyecektir. Çözümü cihazları
ayrı ayrı topraklama kablosu çekmek yada
dönüş empedansını düşürmektir.
- Elektrostatik - kapasitif kuplaj
Kuplaj, gürültü kaynağı ile sinyal
kabloları arasındaki kapasiteyle
orantılıdır.
|
|
OSI
Referans Model
|
OSI referans modülü temelde
bir veri yönetim yapısıdır.
Veri haberleşmesini
yönetilebilir hiyerarşik
yedi katmana böler. Bunlar;
Application, presentation,
session, transport, network,
datalink, physical
Aşağıda tüm mimari yapı
gösterilmektedir.
|
|
 |
ProsesA ile ProsesB arasındaki
haberleşme en alt katman olan
fiziksel katman üzerinden
gerçekleştirilir. Katmanlar arasında
direk link bağlantısı yoktur.
ProsesA da veri iletimi yukarıdan
aşağıya, ProsesB de veri iletimi
aşağıdan yukarıya doğrudur.
Application Layer: Application layer
görevleri arasında dosya transferi,
elektronik mail servisi ve network
yönetimidir. Application layer
isteklerini presentation layer a
aktarır.
Presentation Layer: Bu katman
application layerdan aldığı
isteklerin şifrelerini çözer.
Session Layer: Bu katman network
haberleşmesinde senkronlama ve
konusmaları sıralamakla görevlidir.
Transport Layer: Belirlenen hızda
ve hata oranında veri iletişimini
gerçekleştirmekle yükümlüdür.
Paketler numaralandırılarak
gönderilir ve alıcı tarafında tüm
verilerin gönderilmesi sağlanır.
Network Layer: Haberleşme
protokol ayarlarının işlendiği
katmandır.
DataLink Layer: Data paketleri
yaratma, iletme ve alıcı tarafında
kabul etmekten sorumludur.
Physical Layer: Datalink layerdan
paketleri alarak digital iletimde
kullanılan sıralı 0-1 elektriksel
sinyallere dönüştürür. İletimin
mekaniksel ve elektriksel
özellikleri bu katmanla alakalıdır.
Kablo ve konnektör tipi. Kablo
koaksiyel,twistedpair yada
fiberoptic olabilir.konnektör tipi
kabloya bağlıdır. Pin yerleşimi de
kabloya ve kullanılan network
mimarisine göre değişir.
İki buyukluk arasında baglantıyı
sağlayacak bir arayol olmalıdır.bu
kablo bakır yada fiberoptik olur.
Bakır kablolarda sinyal elektrik
sinyalleri ile taşınır. Koaksiyel
kablo RG-58, twisted-pair kablo EIA/TIA-568
cat5,untwisted kablo(paralel)
DeviceNet yada AS-i için. Twisted
kablo folyo ile shield lı yada
shieldsız olabilir.
Optik fiber iletişimde ışık
darbeleri kullanılır. Singlemode ve
multimode olmak üzere iki tip
vardır. Endüstriyel iletişimde
oldukça fazla kullanılır çünkü
transientlerden ve gürültüden
etkilenmez.

Fiziksel Bağlantı
Fiziksel bağlantı gerçek sinyalin
iletken üzerine bindirilmesiyle
ilgilenir. Ethernet yada AS-i gibi
birçok network standartı kendi özel
yöntemlerini kullanır. Data hihgway
plus, Profibus gibi diğerleri ise
RS485 standartını kullanırlar. RS485
hat basına 32 standart alıcı ve
verici cihaz ile 10Mbps hızında 1200
metreye kadar dengeli bir
standarttır.

Yukarıdaki şekilde gürültü
gerilimi haberleşme sinyal
kablolarıyla C1 ve C2 üzerinde
kuplaj halindedir. Hat üzerindeki
direnç üzerinde gürültü gerilimi
oluşturur. Gürültü geriliminin
büyüklüğü aşağıdakilerle
orantılıdır:
- Gürültü gerilim kaynağı ile
devre arasındaki uzaklıkla ters
orantılıdır,
- Sinyal kablosu uzunlugu yani
empedansı,
- Gürültü geriliminin
büyüklüğü,
- Gürültü gerilimi frekansı.
- Kapasitif kuplaj gürültü
gerilimini azaltma yolları:
- Sinyal kablolarının
shieldlanması,
- Gürültü kaynağını ayırmak,
- Gürültü geriliminin
frekansını ve büyülüğünü
azaltmak,
- Sinyal kablolarını
büklümlemek.
- Elektrostatic shield
kullanarak sorun çözülebilir.
Sinyal kablosu etrafına
alüminyum yada bakır direnci
sinyal kablosundan düşük bir
shield kullanılır ve shield bir
noktadan topraklanır. Böylece
azaltılmış akım sinyal kablosu
ve shield üzerinde dolanır.
|
Gürültü yapacak kaynak akımının
değişim oranına ve sinyal
lambası-gürültü kaynağı arasındaki
mutual endüktansa bağlıdır. Manyetik
couplingin büyüklüğünü aşağıdakiler
belirler:
- Gürültü akımının büyüklüğü,
- Gürültü akımının frekansı,
- Sinyal kablolarının
kapladığı alan(manyetik akıların
kestiği alan büyüklüğü),
- Gürültü kaynağı ile sinyal
kabloları arasındaki mesafe ile
ters orantılıdır.
Manyetik
kuplaj nedeniyle oluşan gürültü
gerilimini azaltmanın en kolay
yöntemi, sinyal kablolarının
burgulu olmasıdır. Her döngüdeki
alan küçüldüğü için gerilim de düşük
olacaktır.Bunun yannda her döngüde
oluşan gerilimler birbirini yok
eder.

İkinci yaklaşım sinyal
kablolarının erafına shield
yerleştirmektir. Gürültü akımı
shield üzerinde bir eddy akımı
endükler. Bu eddy akımı kendini
oluşturan akıya ters bir akı
oluşturur ve toplam akı düşer.

Manyetik shieldın topraklanmasına
gerek yoktur.
Shielding
Elektrostatik shieldın bir
noktadan topraklanması önemlidir.
İki yerden topraklama yapılırsa
döngü akımları oluşur.
|
|